ارتودنسی ثابت و متحرک

به طور کلی دندانپزشکان از دو نوع دستگاه برای مرتب کردن دندان ها استفاده می کنند.ممکن است شکل وسایل و دستگاه های ارتودنسی متفاوت باشند ولی یا ثابت هستند و از دهان خارج نمی شوند یا متحرک هستند و می توان آنها را در ساعاتی از شبانه روز به طور مثال،هنگام غذا خوردن و یا برای تمیز کردن از دهان خارج کرد هنگامی که صحبت از ارتودنسی مدرن می شود، اغلب بیماران در انتخاب آنها تردید دارند. تا چندین سال قبل تنها گزینه ی موجود برای افرادی که دندان های کج  شلوغ و ناهنجاری های فکی داشتند ارتودنسی ثابت فلزی بود. اما امروزه گزینه های بسیاری برای حل انواع مشکلات ارتودنسی وجود دارد

در این قسمت ما به مقایسه ی ارتودنسی ثابت و متحرک و نکات ضعف و قدرت هریک می پردازیم.

وجه تمایز ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک :

ارتودنسی یکی از روش های رایج و مطلوب درمان ناهنجاری های دهان، دندان و فک به حساب می آید که با استفاده از آن می توان ضمن تامین سلامت دهان و دندان، زیبایی این بخش از صورت را که تاثیر بسزایی بر چهره و جذابیت همگان دارد، فراهم کرد. ارتودنسی ثابت و متحرک دو متد کارآمد برای رفع مشکلات دهانی قلمداد می شوند که با توجه به تشخیص ارتودنتیست یکی از این دو گونه به منظور درمان به بیمار پیشنهاد می شود.

مقایسه ی ارتودنسی ثابت و متحرک

ارتودنسی ثابت

مهمترین مزیت ارتودنسی ثابت این است که نتیجه ی درمان حتمی و تضمین شده است.

ارتودنسی ثابت این است که بیمار اصلا  نمی تواند دستگاه ارتودنسی را از دهان خود خارج کند . بریس های متحرک از نظر تئوری بسیار خوب به نظر می رسند و به شدت وابسته به رعایت خود بیمار هستند و مشکل اینجاست که ممکن است برخی افراد وسوسه شوند که کمتر از زمان تعیین شده از آنها استفاده کنند و یا آنها را فراموش یا گم کنند. این اتفاق می تواند در برنامه درمانی بیمار اختلال ایجاد کند و طول مدت درمان را افزایش دهد. الاینرهای متحرک می توانند برای افراد فراموشکار که وسایل خود را به راحتی گم می کنند، مانند کابوس باشند. با گم شدن الاینر ها بیمار باید هزینه ی جاگذاری دوباره ی آنها را بپردازد.

درمان ارتودنسی با بریس های ثابت بسیار ساده تر و مقرون به صرفه تر می باشد و نیاز به نگرانی درباره ی قرارگیری الاینر ها و به خاطر داشتن زمان جاگذاری آنها وجود ندارد. همچنین بریس های ثابت امروزی از لحاظ ظاهری بسیار مخفی می باشند. این بریس ها شامل بریس های سرامیکی است که دارای براکت های شفاف و سیم های رنگ دندان می باشند.با این حال بریس های ثابت نیز دارای معایبی هستند. یکی از آنها دشواری در تمیز کردن این بریس هاست.این مسئله از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا بریس های ثابت مانند بریس های نامرئی مخفی نیستند و در صورت عدم نظافت صحیح، به وضوح آشکار می شوند.بریس های ثابت جذاب نبوده و می تواند اعتماد به نفس بیمار را به طرز چشمگیری کاهش دهد.بریس های ثابت همچنین باعث تحریک لثه ها می شوند. براکت ها به راحتی لکه دار می شوند و این به این معنی است که در انتخاب غذا کمی محدود می شوید و باید به تمیزی بریس هایتان بسیار اهمیت دهید.

هدف ارتودنسی ثابت

هدف از درمان ثابت، حرکت دندانها در فضای مناسب، تنظیم دندانهای شلوغ و اصلاح روابط دندانهای دو فک می باشد.

در مرحله ارتودنسی ثابت براکت ها بر روی دندانها چسبانده خواهد شد  و یک سیم از بین براکت ها گذرانده می شود که با کش های بسیار ظریف به براکت ها انداخته می شود. این کش ها می توانند سفید و یا رنگی باشند. این کش ها در هر جلسه تعویض خواهد شد  ولی سیم ها ممکن است هر جلسه عوض نشود و براکت ها هم تا انتهای دوره درمانی در دهان باقی می مانند.

نکات مهم درمان ارتودنسی ثابت

مدت طول درمان به طور تقریبی از 12 ماه تا 3 سال بر اساس نوع ناهنجاری متفاوت خواهد بود و امکان دارد در برخی از مشکلات دندانی فکی می تواند بیشتر از این مدت هم باشد.

در هنگام درمان بیماران با ارتودنسی ثابت باید به نکات زیر توجه کنند.

• همکاری و مراجعات منظم بیمار به مطب جهت فعال کردن سیم و فنرهای ارتودنسی الزامی می باشد .
• پس از چسباندن سیم های ثابت در دهان، چند روز اول صحبت کردن و غذا خوردن دچار مشکل خواهید شد اما به مرور زمان عادت می کنید
• پس از نصب براکت تا چند روز از غذاهای نرم استفاده شود.
• در روزهای اول از خوردن مواد غذایی رنگی مانند سس، سبزی، نوشابه، چای، قهوه و غیره خودداری شود.
• از جویدن آدامس و خوردن غذاهای سفت و چسبنده مانند ته دیگ و آدامس برای جلوگیری از شکستن و کج شدن سیمهای ارتودنسی شدیداً دوری کنید.
• از شکستن تنقلات مثل تخمه و بادام غیره خودداری کنید.
• جهت جلوگیری از گیر غذایی و پوسیدگی دندانها می بایست براکتها و سیمهای ثابت ارتودنسی توسط مسواک های مخصوص و برسهای بین دندانی تمیز گردد تا از بو گرفتن و تغییر رنگ رنگ دندانها جلوگیری شود.
• در صورت افتادن براکتها یا شل شدن آنها ، سریعاً به مطب مراجعه کنید.

ارتودنسی متحرک

بریس های متحرک نیز مانند بریس های ثابت عمل می کنند که البته از قیمت بالاتری برخوردارند.در طول مدت درمان، سیم های ارتودنسی محکم می شوند و دندان ها را به جایگاه اصلی شان هدایت می کنند. بریس های متحرک اغلب برای درمان مشکلات ارتودنسی جزئی فک بالا مورد استفاده قرار می گیرند.بریس های متحرک در طول دوره ی درمان کنترل و آزادی بیشتری به بیمار می دهند و بسیاری از بیماران این آزادی را ترجیح می دهند زیرا قادرند بریس ها را از دهان خود خارج کنند. همچنین خوردن و آشامیدن برای بیمارانی که از بریس متحرک استفاده می کنند بسیار آسان تر بوده و می توانند به طور کامل دندان هایشان را تمیز کنند. تمیز نگه داشتن دندان ها می تواند  از کرم خوردگی و ابتلا به بیماری های لثه جلوگیری کند.اغلب بریس های متحرک مانند بریس های نامرئی در دهان قابل تشخیص نیستند که این عامل زیبایی برای برخی اهمیت بسیاری دارد.

مدت زمان درمان ارتودنسی متحرک:

طول درمان ارتودنسی متحرک،  6 ماه می باشد .اما به  شرایط دهان و دندان‌های شما، همچنین شدت و میزان مشکلات آن‌ها ممکن است کمتر یا بیشتر خواهد شد .طول درمان ارتودنسی متحرک، نسبت به ارتودنسی ثابت، کوتاه‌تر است.می باشد

مزایای ارتودنسی متحرک:

• رعایت نکات بهداشتی در این روش بسیار آسان‌تر از ارتودنسی ثابت خواهد بود
• شستشوی دهان و دندان در روش متحرک، به آسانی صورت می‌گیرد، همین امر باعث می‌شود تا مشکلات لثه‌ای کمتر برای بیمار پیش آید.
• بریس‌های متحرک را می‌توان به راحتی از دهان خارج کرده و آن‌ها را تمیز کرد.
• به عنوان محرک رشد برای کودکان در حال رشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• احتمال آسیب دیدن دندان‌ها در ارتودنسی متحرک، نسبت به ارتودنسی ثابت کمتر خواهد بود

معایب بریس های متحرک این است که

• روند درمان پیچیده تر می باشد
• و بیمار نباید فراموش کند که چه زمان بریس ها را در دهان قرار دهد و چه زمان آنها را خارج کند.
• همچنین موفقیت ارتودنسی به خود بیمار بستگی دارد.
• در صورتی که بیمار در مدت مقرر شده، بریس ها را در دهان قرار ندهد نمی توان به موفقیت درمان ارتودنسی امید داشت.